Top những phương pháp skimming và scanning hiệu quả giúp bạn tiết kiệm thời gian khi làm IELTS Reading

IELTS Reading là một trong những kỹ năng thí sinh có thể tự học, tự lên kế hoạch để tăng band một cách nhanh chóng. Bài viết sau đây sẽ giới thiệu top những phương pháp skimming và scanning hiệu quả giúp bạn tiết kiệm thời gian một cách nhanh chóng, đồng thời nâng cao kỹ năng nắm bắt ý chính tìm kiếm thông tin chi tiết trong bài đọc. 

I. Khái quát chung:

1. Skimming là gì? Scanning là gì? 

Trong IELTS Reading, skimming và scanning là hai kỹ năng đọc nhanh giúp thí sinh xử lý lượng thông tin lớn trong thời gian ngắn. Skimming là kỹ thuật đọc lướt toàn bài để nắm được ý chính, cấu trúc và mục đích của đoạn văn. Khi skimming, bạn không cần hiểu từng từ, mà tập trung vào tiêu đề, câu chủ đề, từ khóa lặp lại và các ý chính ở đầu hoặc cuối đoạn. Mục tiêu là hiểu bài nói về chủ đề gì, thái độ của tác giả ra sao và bố cục thông tin được sắp xếp như thế nào.

Ngược lại, scanning là kỹ thuật đọc quét nhanh nhằm tìm kiếm thông tin cụ thể như số liệu, tên riêng, ngày tháng hoặc từ khóa liên quan đến câu hỏi. Với scanning, bạn không đọc toàn bộ văn bản, mà chỉ đọc nhấn những keyword trong bài liên quan đến thông tin cần tìm. Cả hai kỹ năng này bổ trợ cho nhau: skimming giúp bạn có “bức tranh tổng thể”, còn scanning giúp bạn định vị chính xác câu trả lời - từ đó tối ưu thời gian và hiệu suất trong bài thi Reading.

2. Vai trò của skimming và scanning khi làm IELTS Reading 

Trong bài thi IELTS Reading, thí sinh chỉ có 60 phút để đọc 3 bài dài khoảng 2.000 - 2.700 từ, vì vậy việc quản lý thời gian là yếu tố quyết định. Hai kỹ năng skimming và scanning đóng vai trò then chốt giúp người học đọc nhanh - đúng - hiệu quả, thay vì mất thời gian hiểu từng câu.

Trước hết, skimming giúp người đọc nắm bắt nội dung tổng quát của bài, bao gồm chủ đề, mục đích, bố cục và ý chính của từng đoạn. Khi đã hiểu “bức tranh toàn cảnh”, bạn sẽ dễ dàng định vị được thông tin khi làm câu hỏi, tránh đọc đi đọc lại nhiều lần.

Trong khi đó, scanning giúp thí sinh tìm kiếm thông tin cụ thể như số liệu, tên riêng, ngày tháng hay khái niệm được hỏi trong đề. Kỹ năng này đặc biệt hữu ích với các dạng câu hỏi True/False/Not Given, Matching Information hay Sentence Completion - những dạng đề yêu cầu xác định chi tiết chính xác trong thời gian ngắn.

Như vậy, skimming và scanning không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn tăng độ chính xác và tự tin khi làm bài. Khi kết hợp linh hoạt hai kỹ năng này, thí sinh có thể tối ưu hiệu suất đọc, nâng cao khả năng hiểu và đạt band điểm cao hơn trong phần Reading của IELTS.

II. Phương pháp skimming hiệu quả - đọc lướt nắm ý chính 

Bước 1: Đọc tiêu đề, subheadings và câu mở đầu mỗi đoạn

Khi bắt đầu bài Reading, tiêu đề (title) chính là “chìa khóa” giúp bạn xác định chủ đề tổng quát của toàn văn bản. Thông thường, tiêu đề tiết lộ vấn đề chính hoặc quan điểm của tác giả. Ví dụ, tiêu đề “The Impact of Social Media on Communication Skills” cho thấy bài viết sẽ bàn về ảnh hưởng của mạng xã hội lên kỹ năng giao tiếp.

Sau khi đọc tiêu đề, bạn nên nhìn nhanh qua các subheadings (tiêu đề phụ) nếu có - đặc biệt trong các bài academic texts hoặc magazine articles, chúng chia bài thành nhiều phần nhỏ, mỗi phần đại diện cho một khía cạnh của chủ đề chính.

Tiếp theo, đọc câu mở đầu (topic sentence) của mỗi đoạn. Đây thường là câu tóm tắt nội dung chính mà đoạn sẽ triển khai. Việc nắm được các câu này giúp bạn hiểu được cấu trúc lập luận, biết đoạn nào nói về nguyên nhân, đoạn nào nêu ví dụ hay quan điểm phản biện.

Bước 2: Tập trung vào các từ khóa lặp lại, danh từ chính hoặc cụm diễn tả ý khái quát

Khi lướt qua phần thân bài, hãy quan sát những từ khóa xuất hiện nhiều lần như các khái niệm, nhân vật, hoặc thuật ngữ chính. Ví dụ, nếu trong đoạn văn “climate change” được lặp lại nhiều lần, bạn có thể chắc chắn rằng toàn đoạn tập trung vào vấn đề biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, danh từ chính (main nouns) và cụm diễn tả ý tổng quát (general expressions) như “the main reason,” “in general,” “overall,” “as a result”… thường giúp người đọc nhận ra ý trung tâm của đoạn. Khi bạn chú ý đến những tín hiệu này, bạn không chỉ nắm được nội dung mà còn hiểu được mối liên kết logic giữa các đoạn.

Bước 3: Lướt nhanh phần kết bài hoặc câu cuối cùng của bài

Phần kết bài (conclusion) hoặc câu cuối cùng của đoạn cuối thường chứa thông điệp chính, quan điểm tổng thể hoặc thái độ của tác giả đối với chủ đề. Đây là nơi tác giả tổng hợp lại những gì đã trình bày và khẳng định lập trường của mình.

Ví dụ, trong một bài về công nghệ, nếu câu cuối cùng viết “Despite its drawbacks, AI remains an essential tool for future development,” thì bạn biết rằng tác giả có thái độ tích cực với trí tuệ nhân tạo, dù vẫn nhận thức được hạn chế của nó.

Việc đọc phần kết giúp bạn nắm được tone (giọng điệu) của bài, tích cực, tiêu cực hay trung lập và đoán được câu trả lời cho các câu hỏi dạng author’s opinion hoặc main idea.

II. Phương pháp scanning hiệu quả - đọc quét tìm thông tin hiệu quả 

Bước 1: Đọc kỹ câu hỏi, gạch chân từ khóa hoặc dạng dữ kiện cần tìm

Trước khi quay lại bài đọc, bạn cần phân tích kỹ yêu cầu của câu hỏi để xác định loại thông tin cần tìm kiếm.

Ví dụ, câu hỏi có thể yêu cầu bạn tìm:

Thời gian (năm, thế kỷ, giai đoạn, thường đi kèm số hoặc cụm chỉ thời gian),

Tên người, địa danh, tổ chức,

Số liệu, tỉ lệ, kích thước,

Nguyên nhân, kết quả hoặc ý chính của một hiện tượng.

Hãy gạch chân hoặc khoanh tròn các từ khóa (keywords) thể hiện dữ kiện quan trọng, chẳng hạn như danh từ chính, động từ hành động, hoặc cụm từ đặc trưng. Nếu bạn nhận diện được dạng câu hỏi ngay từ đầu, bạn sẽ biết mình cần “scan” loại thông tin gì thay vì đọc lan man cả đoạn văn. 

Bước 2: Quét nhanh văn bản theo chiều dọc để “bắt” từ khóa hoặc từ đồng nghĩa

Tiếp theo, bạn di chuyển mắt nhanh theo chiều dọc hoặc zic-zac trên văn bản để tìm dấu hiệu của từ khóa. Điều quan trọng là không đọc từng dòng, mà chỉ tập trung vào các “từ nổi bật” - ví dụ: chữ in hoa (tên riêng), chữ số, ký hiệu, hay các cụm danh từ chính.

Tuy nhiên, trong IELTS Reading, đề thường không lặp lại nguyên văn câu hỏi, mà dùng từ đồng nghĩa hoặc paraphrase.
Ví dụ:

Câu hỏi: “In which year did the project start?”
Bài đọc: “The initiative began in 2005.”
→ Ở đây, “project start” được paraphrase thành “initiative began”.

Vì vậy, thay vì chỉ tìm exact words, bạn phải tìm synonyms hoặc cấu trúc tương đương. Việc rèn luyện khả năng nhận diện từ đồng nghĩa sẽ giúp bạn tìm kiếm thông tin nhanh hơn mà không bị đánh lạc hướng.

Bước 3: Khi phát hiện vị trí có khả năng chứa đáp án, đọc kỹ xung quanh để xác nhận

Khi mắt bạn “dừng lại” ở nơi có từ khóa trùng hoặc gần nghĩa với từ trong câu hỏi, đừng chọn đáp án ngay. Hãy đọc kỹ một đến hai câu trước và sau vị trí đó để kiểm tra xem ngữ cảnh có thực sự khớp với yêu cầu của câu hỏi không.

Ví dụ, câu hỏi yêu cầu: “What caused the decline in population?”
Bạn tìm thấy cụm “population decreased in the 1980s due to famine.”
→ Đáp án đúng là “famine”, nhưng bạn chỉ chắc chắn được điều đó sau khi đọc câu quanh nó để xác nhận mối quan hệ nguyên nhân - kết quả.

Bước này giúp bạn tránh chọn nhầm thông tin “bẫy” , đây là một lỗi rất phổ biến khi scanning quá nhanh mà không xác minh kỹ.

IV. Kết hợp 2 phương pháp skimming và scanning trong bài thi IELTS Reading

1. Trình tự hợp lý: Skim trước – Scan sau

Trong bài thi IELTS Reading, Skimming và Scanning không hoạt động riêng lẻ, mà bổ trợ cho nhau để giúp bạn xử lý bài đọc một cách chiến lược.
Cách làm đúng là Skim trước, Scan sau:

- Skimming trước giúp bạn nắm được nội dung tổng quát của toàn bài: chủ đề chính là gì, mỗi đoạn nói về vấn đề nào, thái độ của tác giả ra sao. Nhờ đó, bạn sẽ biết nên tìm thông tin ở đâu khi làm từng dạng câu hỏi.

- Scanning sau giúp bạn định vị chính xác dữ kiện cụ thể trong từng đoạn. Khi đã biết đoạn nào nói về nội dung gì (nhờ Skimming), bạn sẽ không phải quét cả bài, mà chỉ cần tập trung vào phần liên quan trực tiếp đến câu hỏi. 

2. Phân bố thời gian như thế nào cho hợp lý?

Trong bài thi IELTS Reading kéo dài 60 phút với 3 đoạn đọc (passages), việc phân bổ thời gian hợp lý đóng vai trò then chốt trong việc đạt điểm cao. 

Một chiến lược tối ưu được nhiều thí sinh áp dụng là chia đều 20 phút cho mỗi bài đọc. Cụ thể, bạn nên dành khoảng 3 phút đầu để skimming toàn bài, nhằm nắm nhanh bố cục, chủ đề, thái độ của tác giả và ý chính của từng đoạn. Bước này giúp bạn định hình bức tranh tổng thể, từ đó xác định được vị trí thông tin khi làm câu hỏi. 

Tiếp đó, dành khoảng 15 phút cho phần làm câu hỏi, kết hợp scanning để tìm dữ kiện và chọn đáp án chính xác nhất. Cuối cùng, hãy dành 2 phút cuối để kiểm tra lại toàn bộ câu trả lời, rà soát lỗi chính tả, đảm bảo sự logic và nhất quán giữa các đáp án. Cách phân bổ này không chỉ giúp bạn làm bài có chiến lược mà còn giảm áp lực thời gian, đặc biệt ở passage cuối thường khó và dài hơn.

Hy vọng top những phương pháp skimming và scanning hiệu quả mà đội ngũ giáo viên tại Minh IELTS Coaching cung cấp sẽ giúp bạn nâng cao tốc độ đọc, cải thiện khả năng nhận diện thông tin và tối ưu hóa thời gian làm bài trong phần IELTS Reading. Khi áp dụng đúng kỹ thuật và luyện tập thường xuyên, bạn không chỉ hiểu sâu hơn nội dung bài đọc, mà còn tăng khả năng chọn đáp án chính xác trong thời gian ngắn hơn.